چرا اجرای گروه سرود رسا در عصر جدید مهم است؟

به گزارش راهبرد معاصر برای خوانش هر موضوعی از گذشته راهی نیست جز امروزی کردن آن. هنر معاصر عموما معطوف به ایده است، یعنی یک کانسپت دارد، مرز بین هنرها را برمی‌دارد، حتی مرز بین هنرمند و مخاطب را برمی‌دارد. سرود می‌تواند معطوف به ایده «هنر معاصر» به سرعت رشد کند و همانطور که رهبر معظم انقلاب بر اهمیت این قالب از هنر اشاره فرمودند، سرود می‌تواند جایگاه خود را بازیابد.

شب گذشته در برنامه پرمخاطب«عصر جدید» گروه سرود «رسا» از طیف سنی کودک و نوجوان اجرای زیبا و انرژیک خود را به صحنه برد. این برنامه از ابعاد مختلفی قابل دیده شدن، ارش‌گذاری و تحلیل است.

بی‌شک اینچنین اجراهایی به دنبال خود ارتقاء جایگاه فراموش شده سرود را درپی خواهد داشت و مرزها را گسترش می‌دهد. با وجودیکه اجرای گروه سرود رسا تِم دهه شصتی داشت لیکن همین تم خود به یک ایده مثبت، جذاب و در قالبی نوآورانه ارائه شد که در قابی ترکیبی با پرفورمنسی زیبا، مخاطب را درگیر خود می‌کرد. با اینکه این اجرا ضعف‌هایی در هماهنگی داشت که بخشی از آن مربوط به تعداد زیاد نفرات حاضر در این گروه(90نفر) و احتمالا زمان کم برای آماده شدن بوده است. به هر طریق این گروه به واسطه حریفان سر سختی که داشت از رقابت بازماند و به مرحله بعد نرفت، اما نکاتی در این اجرا وجود داشت که باید آن‌ها را برجسته کرد و در مسیر نوآوری و "معاصر" شدن قرار داد.

اجرای گروه سرود رسا در عصر جدید

*نوآوری در سرود با ترکیب پرفورمنس!
این گروه جزو محدود گروه‌هایی است که طی سال‌های اخیر «سرود» را از حالت ایستا به سمت وضعیتی پویا حرکت داده است. بی‌شک سرودهای مهمی طی این سال‌ها اجرا شده است اما بسیاری از آن‌ها مجال دیده شدن نیافته‌اند. این اثر به واسطه دیده شدن در گستره مخاطبان بی شمار «عصر جدید» این امکان را داشته است که بیشتر از هر سرود دیگری دیده شود. پس یکی از ویژگی های اصلی این اجرا تغییر دادن کلیشه‌های رایج از گروه سرود است. 

وقتی سرود به تئاتر و پرفورمنس نزدیک شده و متمرکز بر یک کانسپت یا ایده کلیت کار صورتبندی می‌شود، اینجاست که می‌توان امیدوار بود که این قالب از هنر که از دهه هفتاد به بعد رو به افول نهاد، دوباره در حال جان گرفتن است و به غایت امیدوار کننده خواهد بود و اگر همین نگاه بین گروه‌های سرود فعال سراسر کشور تعمیم داده شود، سرود به زودی جایگاه خود را با اطمینان بازمی‌یابد.

البته همانگونه که گفته شد در این برنامه ما با ضعف‌هایی در اجرا و کوک همخوانان مواجه بودیم اما به قدری ایده کار قشنگ و مجذوب کننده بود که بهانه‌ای شد برای مطرح کردن ایده گسترش سرود و نزدیک شدنش به دیگر هنرها برای فراخ کردن مرزها و امروزی شدن و زندگی دوباره‌اش.

*چرا اجرای گروه سرود رسا مهم است؟
اینکه سرود دهه‌هاست تن به تغییر نداده و حالا گروه‌هایی از این دست توانسته‌اند با طراحی نو، ایده‌های خلاقانه و نزدیک شدن به تئاتر و پرفورمنس در مسیر جابه‌جا کردن مرزها قدم بردارند، خود دلیل اصلی پرداختن به اجرای گروه سرود «رسا» است و موضوعیتش را قابل توجه می‌کند.

به این دلیل که در سرود روحیه ملی مستتر است، نه تنها در کشور ما بلکه در تمام ممالک دنیا از اهمیت بالایی برخوردار است. سرود همچنین دارای کارکردی گسترده است. برای نمونه، در بُعد سیاسی فرهنگی کشورها از آن به عنوان پیام فرهنگی و ویترین معرفی و تعریفی چند سطری از فرهنگ و موضع حاکمیتی‌شان بهره می‌برند که سرود ملی کشورها نمونه بارز این تعریف است.

سرود اما در کشور ما  سال‌هاست جایگاهش کم رنگ شده است و حالا برای حضور دوباره نیاز به بازنگری دارد، و به نظر می‌2رسد این بازنگری از مسیر نزدیک شدنش به دیگر هنرها در جهت نمایشی شدن می‌گذرد.

*سرود چگونه می‌تواند خودش را معاصر ما کند؟
قالب «سرود» باید مرزهایش را گسترش بدهد. با حفظ روحیه ملی و گرایش انقلابی در مسیر معاصر شدن قدم بردارد چراکه برای خوانش هر موضوعی از گذشته، راهی نیست جز امروزی کردن آن!

*راه و چاره برای امروزی شدن چیست؟
سرود می‌تواند معطوف به ایده «هنر معاصر» به سرعت رشد کند، بالنده شود، به سرعت میان قشر جوان جای خود را باز کند و به سرعت همچون دیگر قالب‌های هنر به‌طور اعم و موسیقی به‌طور اخص، محبوبِ همگانی شود.

هنر معاصر هنر تولید شده در دوره کنونی است. هنر معاصر، گسترش یافته از هنر پست مدرن است که خود جانشین هنر نوگرا است. بسیاری از هنرمندان معاصر پیشرو، جهان را با رویکرد اصلی خود به هنر شگفت زده می‌کنند. در کنار ایجاد پیچ و تاب‌های خاص خود در فرمت‌های معمولی هنر مانند نقاشی، مجسمه‌سازی، چیدمان، اینجا پرفورمنس می‌تواند بهترین قالب برای همراهی با سرود باشد که علاوه بر خلق سرود بر مبنای درست هنری و زیبایی‌شناختی، بهره از این قالب همچنانی که در نمونه‌ای بسیار ساده در گروه سرود «رسا» دیده شد، می‌تواند تاثیرات قابل توجهی را به دنبال داشته باشد.

*بهره از دیگر قالب‌های هنر معاصر در سرود
حتی در هنر معاصر، سرود می‌تواند علاوه بر «پرفورمنس»، می‌تواند قالب‌های «پاپ آرت» «فتورئالیسم» «مفهوم‌گرایی» «کمینه‌گرایی یا مینیمالیسم» «چیدمان» و «هنر دیجیتال» برای ارائه فرمی نو در روی صحنه ترکیب کند و از این قالب‌ها بهره ببرد چراکه دیگر زمانه ایستادن چند نفر به صورت خشک و بی‌انعطاف و خوانش سرودی با یک ملودی بی‌روح و با ضرب‌آهنگی چکشی و زمخت به پایان رسیده است.

هنر معاصر بخشی از یک گفت و گوی فرهنگی و مربوط به چارچوبی بزرگتر مانند هویت شخصی و فرهنگی، خانواده، جامعه و ملیت است. اغلب برای عدم وجود یک اصل یکنواخت سازماندهی، ایدئولوژی، یا مانیفست به رسمیت شناخته شده، می‌تواند قریب به اتفاق، دشوار، یا بسیار ساده که تعجب بیننده را برانگیزد که آیا چیزی را از دست داده یا نه، باشد و شاید از ویژگی‌های مشخص‌تر و واضح تر آن این است که: «هنر معاصر هنر امروز است. »

*نقش حیاتی نهاد هنر در معرفی هنر
و امام نکته مهم و کلیدی که فعالیت امثال سرود موصوف و در مجموع فعالیت و پی برد سرود و به مقصد رسیدن این ژانر بسیار مهم و تاثیرگذار این است که، امروزه عملکرد جهان هنر وابسته به نهادهای هنر است، اعم از موزه به گالری خصوصی، مدارس هنری و ناشران و موزه داران و رسانه. اینجا نهاد هنر، پایگاه ارائه و حامی و پشتیبان، مهم‌ترین نقش را در پیشبرد حرکت رو به جلوی سرود ایفا می‌کند. بدون شک اگر سرود بخواهد خود را متحول کند، این تحول باید با استعانت یک یا چند نهاد صورت بگیرد که در بحث ساماندهی گروه‌های سرود و تولید آثار، از مدارس گرفته تا وزارت ارشاد و حوزه هنری و ده‌ها نهاد مرتبط می‌توانند این بخش از سرود را عهده‌دار شده، همچنانیکه خوشبختانه به تدریج سیر صعودی این حمایت‌ها مشهود است.

و اما در مرحله بعد، مهمترین نهادی که می‌تواند نقشی حیاتی برای احیاء سرود و برندسازی آن ایفا کند، رسانه است و البته نه هر رسانه‌ای. سرود برای پیشرفت در این راه نیازمند حمایت جدی رسانه ملی و آن هم در برنامه‌ها و کنداکتورهایی چون برنامه پربیننده «عصر جدید» است که در اینچنین مجموعه‌هایی دو عنصر اصلی وجود دارد. اول مخاطب فراوان و دوم پذیرش. ازینرو یک هنر یا فنی را اگر به شکل مستمر از اینچنین حمایت‌هایی بهره‌مند شودریا، بدون شک به جایگاه ویژه‌ای خواهد رسید که در خور نام هنر انقلابیس «سرود» و  نام جمهوری اسلامی ایران باشد./فارس